ENİGMATİK MESAJLAR VE AKTARIM AŞKI
Gülşen 1
ENİGMATİK MESAJLAR VE AKTARIM AŞKI
Laplanche’in ps ikanalize katkılar ı aras ında;
Freud’un met inler ine yeniden yaklaş ımı,
‘ çevi r i’
kavramının bilinçdı ş ındaki merkezi rolü,
yet i şkinden çocuğa yönelen ‘enigmat ik
mesajlar ın’ ruhsal yapılanmanın temelini
oluş turduğu ‘genelleş t i r ilmi ş baş tan ç ıkarma
kuramı’ akla get i r ilebili r . Laplanche’a göre
çocuk, yet i şkinin farkında olmadan ilet t iği bu
anlaş ılmaz, enigmat ik mesajlar ı çevi rmeye
çalı ş ı r ancak bu çevi r i her zaman eks ik kalı r .
Or taya ç ıkan ‘ps i ş ik ar t ık’
, bilinçdı ş ının
çeki rdeğini oluş turur ve kaynağı beli r s iz bi r
‘ fazlalık’ taş ı r . Bu fazlalık, bedenin erojen
bölgeler inde yer bulur ve ps i ş ik ener jinin temel
kaynağını oluş turur . Bu çer çevede aktar ım;
yalnızca geçmi ş in sahnelenmes i değil,
‘ çözülememi ş bilinçdı ş ı mesajlar ın’ analizde
devreye gi rmes idi r . Laplanche i ç in ‘aktar ım
aşkı’
, analizanın algıladığı enigmat ik mesajlar ı
i ç in anali s t i tems il c i gördüğü, anali s t in de i s ter
i s temez bilinçdı ş ıyla müdahil olduğu ve yeniden
anlamlandı r ılacak olan yarat ı c ı çevi r i sürec inin
temelidi r . Aktar ımı; anali t ik durumun or tak
noktas ı ilkel baş tan ç ıkarma durumunun yeniden
üretmeler i ve yenilemeler i olan özneler aras ı
kons telasyonlar ın karakter i s t iği olarak görür ve
aktar ımı ‘dolu’
,
‘oyuk’ olarak ayı r ı r .
Laplanche, Freud yorumunu merkeze alarak
bilinçdı ş ı, c insellik, aktar ım ve t ravmanın
zamansallığına dai r ps ikanali t ik düşünceyi
yeniden ele alı rken; SCİ ps ikeye dai r
kavramsallaş t ı rmalar ıyla klas ik ps ikanaliz
kuramc ılar ının öne sürdüğü ödipali teye dayalı
ps ike ve kas t rasyon anks iyetes i yer ine latent-
eş c insellik ps ikes ini, zamandı ş ı imge
i ş leyi ş ini yer leş t i ren bi r üs t okumadı r . SCİ ’ye
göre otoerot izm, doğuş tan i t ibaren var olan
bi r i ç i ş leyi ş t i r , oto-kas t rasyon ile yakından
ili şkilidi r . Oto-kas t rasyon;; metafor ik olarak
geni tal bi r potans iyeli i ş levs izliğe uğratmanın
doyumudur . Baş tan ç ıkarmanın ger çekliği -
fantezilenmes i tar t ı şmas ında ‘endoakt ivi te’
kaynaklı öznel seksüel kurguyu öne süren
SCİ ’den farklı olarak; Laplanche somut
bakımverenin tar ihsel ger çeklikle bağını
beli r s izleş t i r se de ilet t iği enigmat ik mesajlar ı
önceleyerek arzuyu mul t i faktöryel etmenlere
dağı tacak bi r ara formül bulmuş gibidi r .